NAORUŽANA DEMOKRATIJA I KONTROLA DRŽANJA ORUŽJA U SAD

Vukasović, Predrag (2011) NAORUŽANA DEMOKRATIJA I KONTROLA DRŽANJA ORUŽJA U SAD. Strani pravni život (2). pp. 7-24. ISSN 0039-2138

Text Predrag Vukasović SPŽ.pdf - Published Version Available under License Creative Commons Attribution Non-commercial No Derivatives. Download (249kB)

Abstract

Autor komentariše presudu Vrhovnog suda SAD u slučaju MCDONALD ET AL. v. CITY OF CHICAGO, ILLINOIS, ET AL, oslanjajući se na agencijske vesti, tekst presude Vrhovnog suda i opštepoznate činjenice iz socijalne i ideološke istorije Amerike. U prvom delu svog rada on ukazuje da je razmatrana presuda samo jedna epizoda, i to relativno beznačajna, u produženom odmeravanju snaga između liberala i konzervativaca u vodećim krugovima američkog političkog i intelektualnog života, borbi koja niti počinje niti se završava ovom presudom. Uprkos nastojanjima pristalica „prava na oružje“ da naglase prekretnički značaj presude Vrhovnog suda za ustanovljenje, učvršćivanje i pravno uobličenje prava na držanje ličnog oružja, autor ovu presudu sagledava u široj perspektivi trajne napetosti između Obamine administracije i konzervativne republikanske opozicije. Rečena presuda može se shvatiti kao upozorenje Predsedniku da u Vrhovnom sudu još postoji snažna konzervativna većina spremna da igra ulogu protivteže njegovoj liberalnoj politici. Drugi deo teksta bavi se formulacijom i obrazloženjem same presude. Ona ima više veze sa američkim fedrativnim uređenjem i načinom na koji se ono ispoljava kroz ovlašćenja saveznih, državnih i lokalnih vlasti nego sa ustavnošću mera koje predviđaju kontrolu posedovanja oružja. To je posledica činjenice da je Vrhovni sud već utvrdio pravo značenje Drugog amandmana na Ustav SAD svojom presudom u slučaju District of Columbia v. Heller, 554; sud je ovaj amandman tumačio u smislu da njegove odredbe potvrđuju pravo građana na posedovanje ličnog vatrenog oružja kao Ustavom garantovano pravo. Ovim primerom autor nastoji da ilustruje različite pravne tehnike kojima se služi anglosaksonsko i kontinentalno pravo u pokušaju da od ustavnosti i zakonitosti načine stvarnu i delotvornu društvenu snagu. Poslednji deo ovog priloga traga za društvenom i ideološkom pozadinom predmetne presude Vrhovnog suda. On pretpostavlja postojanje duboko ukorenjenih tradicija „naoružane demokratije“ – stanja u kojem većina odraslog muškog stanovništva poseduje lično vatreno oružje kao nužan preduslov samoodržanja u haotičnoj društvenoj sredini Divljeg Zapada – u američkoj istorijskoj svesti, ocrtavši njen nastanak u kolonijalnoj prošlosti, njenu ulogu u oblikovanju američkih demokratskih ustanova u okviru jedne predurbane i preindustrijske civilizacije, njen preobražaj u konzervativni ideološki kompleks nakon završetka Američkog građanskog rata i njeno mesto u društvenom pejzažu savremene Amerike. Zaključujući izlaganje, autor dokazuje kako protivnici strože kontrole vatrenog oružja ne uspevaju pokazati da masovno posedovanje ličnog vatrenog oružja pogoduje borbi protiv kriminala.

Actions (login required)

View Item