Srpska revolucija (1804-1813) i antičke pravne i političke ideje

Aličić, Samir (2020) Srpska revolucija (1804-1813) i antičke pravne i političke ideje. In: Pravo, tradicija i promjene. Pravni fakultet, Istočno Sarajevo, pp. 385-405. ISBN 978-99938-57-50-1

Text 2020 - Pravo, tradicija, promjene - Aličić.pdf - Published Version Available under License Creative Commons Attribution Non-commercial No Derivatives. Download (412kB)

Abstract

Predmet istraživanja je recepcija antičkih pravnih i političkih ideja od strane srpskih intelektualaca koji su aktivno učestvovali u Prvom srpskom ustanku (1804–1813) i u stvaranju ideologije Srpske revolucije. Oni su uglavnom prihvatali teoriju društvenog ugovora po kojoj dr¬žava nije apstraktni pojam odvojen od lјudi koje je čine, odnosno izjedna¬čava se sa zajednicom građana. Srpski mislioci su poznavali oblike vladavi¬ne koji su postojali u antici, i prihvatali su podelu oblika vladavine na monarhijske, aristokratske i demokratske, baš kao i neke fundamentalne pravne principe rimskog prava, poput jednakosti građana pred zakonom i ra¬cionalni i etički karakter prava. Takođe, određenje pojma zakona kao izraza narodne volјe izražava uticaj analognog koncepta rimskog prava. Iako ima i primera neposredne recepcije ideja antičkih pravnika i istoričara, većinom su one ipak primljene posrednim putem, preko dela velikih evropskih pisaca epohe prosvetitelјstva, a vidlјivi su uticaji ideja Francuske revolucije, i to posebno jakobinskih. Autor zaključuje da političke, ustavne i pravne ideje na kojima je bila zasnovana ideologija Srpske revolucije potiču iz stare Grčke i Rima. U njima nema ni traga uticaja anglosaksonske, liberalne, demokratije za¬snovane na konceptima narodnog predstavništva i podele vlasti.

Actions (login required)

View Item