Reforma pravosuđa u Srbiji 2008-2012

Rakić Vodinelić, Vesna and Knežević Bojović, Ana and Reljanović, Mario (2012) Reforma pravosuđa u Srbiji 2008-2012. Monografije (17). Pravni fakultet Univerziteta Union u Beogradu; Javno preduzeće Službeni glasnik, Beograd. ISBN 978-86-519-1585-0

Text Reforma-pravosudja-u-Srbiji-prelom.pdf - Published Version Available under License Creative Commons Attribution Non-commercial No Derivatives. Download (1MB)

Abstract

U monografiji autori suočavaju pravničku javnost sa nedavnom pravnom istorijom neuspelih nastojanja da se pravosuđe u Srbiji pobolјša, da se poverenje građana povrati, da se postave osnove za vladavinu prava nad politikom, makar u najbitnijim elementima domena pravosudne vlasti, kao što je izbor sudija i javnih tužilaca, da se prikažu rezultati neuspele reforme i da se istraže pravni i politički uzroci neuspeha. Monografija je podelјena na dva dela – prvi pod nazivom „Reformisanje pravosuđa 2008–2010“, i drugi nazvan „Postupak preispitivanja 2011–2012“. Podela je kako hronološka, tako i logička – autori na sistematičan i sveobuhvatan način analiziraju ustavni i zakonski okvir reforme pravosuđa u Srbiji, kao i praksu tela koja su tu reformu sprovodila, te daju konačnu ocenu uspešnosti ovog poduhvata, koji je formalno okončan u julu 2012. godine. U prvom delu knjige se ispituje pravnoteorijski i pravnopolitički okvir onoga što se podrazumeva pod dobrim pravosuđem u jednoj demokratskoj državi, uz isticanje političke nezavisnosti sudija i sudstva kao klјučnog elementa te formule. Poseban deo posvećen je međunarodnopravnim, teorijskim, ustavnim i zakonskim osnovima reforme pravosuđa iz 2008. godine. U monografiji se detalјno kritički analizira Ustav Srbije iz 2006. godine, kao i Ustavni zakon za sprovođenje Ustava, te organizacioni pravosudni zakoni, koji su predstavlјali normativni osnov za najdublјi zahvat u pravosuđe u novoj demokratskoj istoriji Srbije. Detalјno su analizirane i odluke Ustavnog suda Srbije, kao i izdvojena mišlјenja. Ne manje značajna je i analiza odluke na osnovu koje je valјalo temelјno izmeniti pravosudni kadar Srbije. U radu se potom prikazuje način na koji su radila tela koja su reformu sprovodila, sa naročitim akcentom na sastav i način rada prvog saziva Visokog saveta sudstva, i na uočene nedostatke po oba pitanja. Potom je kritički analiziran normativnopravni okvir za postupak preispitivanja odluka prvih saziva Visokog saveta sudstva i Državnog veća tužilaca, kao uvod u drugi deo publikacije. Drugi deo monografije je posvećen detalјnoj kritičkoj analizi postupka preispitivanja odluka o neizboru na funkciju sudija, javnih tužilaca i zamenika javnih tužilaca. Autori su prvo detalјno prikazali rad tela pred kojima je vođen postupak, analizirajući naročito to da li su ona i u kojoj meri poštovala procesna načela u svom radu. Potom je izvršena detalјna analiza transparentnosti rada ovih tela i data ocena o tome da li su ona zaista bila nezavisna tela koja su postupala u cilјu ispravlјanja pogrešaka do tada učinjenih u reformi pravosuđa. Poseban deo publikacije posvećen je analizi sadržine odluka koje su usvojili novi sastavi Državnog veća tužilaca i Visokog saveta sudstva. Potom je učinjen osvrt na ulogu različitih organizacija koje su pratile ovaj postupak i njihov uticaj na tok postupka preispitivanja. Na samom kraju analizirane su odluke Ustavnog suda iz jula 2012. godine, kojima je postupak de facto vraćen u fazu pre opšteg izbora sudija, javnih tužilaca i zamenika javnih tužilaca iz 2009. godine. U zaklјučku su autori dali oštru ali utemelјenu kritiku pokušaja da se pravosuđe Srbije reformiše u skladu sa evropskim standardima, kao i neke načelne preporuke koje se moraju poštovati kako bi se postigao cilј kojem jedna demokratska država mora težiti – da ima odista nezavisno i stručno pravosuđe.

Actions (login required)

View Item